De advocaten van onze arbeidsrecht sectie worden veelvuldig geraadpleegd door werknemers en werkgevers naar de rechten en plichten gedurende deze Coronacrisis. Hieronder volgen antwoorden op vijf actuele vragen.
Moet de werkgever het loon blijven doorbetalen als deze door de Coronacrisis (tijdelijk) geen werk kan aanbieden?
Ja, in beginsel bestaat een loondoorbetalingsverplichting voor de werkgever, ook indien de werknemer geen arbeid heeft verricht omdat tijdelijk geen werk kan worden aangeboden. Dit zal mogelijk anders zijn indien het niet (kunnen) verrichten van de werkzaamheden voor rekening en risico van de werknemer behoort te komen (zie artikel 7:628BW). De bewijslast daarvoor ligt evenwel bij de werkgever. De Coronacrisis en de gevolgen daarvan liggen niet specifiek in die risicosfeer van de werknemer.
Behoudt de werknemer ook recht op loon indien deze als gevolg van een mogelijke nieuwe lockdown tijdens een buitenlandse vakantie niet naar Nederland terug kan keren en daardoor zijn werkzaamheden niet tijdig kan hervatten?
Nee, hier zou de werkgever wel (met succes) kunnen bepleiten dat het niet kunnen verrichten van de arbeid voor rekening en risico van de werknemer behoort te komen. De werknemer wist of had in ieder geval moeten weten dat de Nederlandse overheid (zoals aangekondigd in de laatste persconferentie van Rutte) heeft bepaald dat niet wordt gerepatrieerd indien Nederlanders naar elders afreizen en daar vast komen te zitten ingeval van een nieuwe lockdown.
Mag de werkgever van de werknemer verlangen dat deze (weer) op het werk verschijnt terwijl de overheid (nog steeds) adviseert zoveel als mogelijk thuis te werken?
Ja, in beginsel wel. Dit vloeit voort uit het wettelijk instructierecht van de werkgever (als vervat in artikel 7:660 BW). Zo dient de werknemer zich aan redelijke instructies van de werkgever te houden. De werkgever zal dus wel moeten aan kunnen tonen dat aanwezigheid van de betreffende werknemer op het werk van belang is voor een goede bedrijfsvoering en zorg moeten dragen voor een veilige werkplek door voldoende beschermingsmaatregelen te treffen. Zo moet de werkgever de voorschriften van de RIVM wel goed naleven waaronder het waarborgen van de 1,5 meter afstand. Daarnaast zijn ook uitzonderingssituaties denkbaar, bijvoorbeeld voor werknemers die bijzonder kwetsbaar zijn.
Zijn de Arbo-voorschriften ook van invloed op mijn thuiswerkplek?
Ja, in principe wel. Zo kan de werkgever ook worden verlangd goede arbeidsomstandigheden thuis te creëren. Zo betekent dat dat van de werkgever kan worden verlangd een goede (ergonomische) bureaustoel ter beschikking te stellen en/of een ergonomisch computerscherm. Ook dient de werkgever erop toe te zien dat voldoende rustmomenten worden gecreëerd.
Kan de werkgever de werknemer verplichten vakantiedagen op te nemen omdat er bijvoorbeeld door de Coronacrisis minder werkaanbod is waardoor wordt besloten tot (tijdelijke) bedrijfssluiting?
De kantonrechter Amsterdam heeft onlangs in een dergelijk geval geoordeeld dat het opnemen van vakantiedagen als een redelijk verzoek van de werkgever kan worden bestempeld. Wel dient hierbij een belangenafweging plaats te vinden en zal wel moeten blijken van bijzondere omstandigheden waardoor de werkgever werd genoodzaakt tot (tijdelijke) bedrijfssluiting. Ook van belang is dat werkgever een formeel verzoek indient en dat ook moet worden gekeken naar de belangen van de werknemer.
Zit uw specifieke vraag er niet tussen? Neem gerust contact op met onze arbeidsrechtspecialist Eric-Jan Krijgsman.
