Mag een werkgever een zieke werknemer om een doktersverklaring vragen?

Nee, een werkgever mag een werknemer niet om een doktersverklaring vragen

Een zieke werknemer geniet vergaande (ontslag)bescherming. Daaronder is ook het recht op privacy begrepen. Het is een werkgever niet toegestaan om de werknemer te vragen wat de werknemer mankeert, hoe dat komt en welke mogelijkheden de werknemer nog wel heeft om te werken. Een werkgever mag daarom ook geen  doktersverklaring van een (huis)arts bij de werknemer opvragen.

Alleen informatie nodig voor werk of re-integratie

Zodra een werknemer zich ziek meldt, mag de werkgever alleen maar naar informatie vragen die nodig is om de arbeidsovereenkomst uit te voeren, om te voorkomen dat de bedrijfsvoering van de werkgever in gevaar komt of om de werknemer te re-integreren. De werkgever mag bijvoorbeeld afspraken met de werknemer maken over de overdracht van het werk aan een vervanger.

Beleidsregels van de Autoriteit Persoonsgegevens

Dit volgt uit de beleidsregels ‘de zieke werknemer’ en de uitleg daarvan van de Autoriteit Persoonsgegevens. Deze autoriteit houdt onafhankelijk toezicht op het gebruik van persoonsgegevens in Nederland. Hoewel deze beleidsregels al uit 2016 dateren, zijn deze regels nog steeds onverkort van toepassing.

Welke vragen mag de werkgever bij een ziekmelding stellen?

De werkgever mag volgens deze beleidsregels bij de ziekmelding van de werknemer alleen vragen naar:

• het telefoonnummer en (verpleeg)adres van de werknemer
• hoe lang de werknemer verwacht dat de ziekte gaat duren
• of er lopende afspraken of werkzaamheden zijn die overgedragen moeten worden
• of de werknemer onder een zogenaamde vangnetbepaling van de Ziektewet valt (maar niet welke). Een werknemer valt onder een vangnetbepaling als de werknemer ziek is vanwege zwangerschap of bevalling of een orgaandonatie of als de werknemer eerder ziek is geweest en de werknemer daarom een no-risk polis heeft of onder de compensatieregeling valt
• of de ziekte verband houdt met een arbeidsongeval of een verkeersongeluk waarvoor een ander aansprakelijk is

Geen aantekeningen over ziekte in het personeelsdossier …

De beleidsregels schrijven verder voor dat, als de werknemer vrijwillig iets over zijn ziekte meedeelt, de werkgever daarvan geen aantekeningen in het personeelsdossier of elders mag maken.

 … tenzij dit nodig is voor de veiligheid van de werknemer

Dat is alleen anders als registratie noodzakelijk is voor de veiligheid van de werknemer. Als de werknemer bijvoorbeeld suikerziekte of epilepsie heeft, kunnen de directie collega’s van de zieke werknemer daarvan op de hoogte worden gesteld, zodat zij in geval van nood kunnen ingrijpen.

Richtlijn KNMG voor behandelende artsen

De KNMG heeft voor behandelend artsen van zieke werknemers een richtlijn ‘omgaan met medische gegevens’ opgesteld en daarover uitleg op de website gegeven. Op basis daarvan mogen (huis)artsen geen geneeskundige verklaringen afgeven aan hun eigen patiënt, bijvoorbeeld ten behoeve van de werkgever. Daardoor kan namelijk een belangenconflict tussen de arts en de patiënt ontstaan. Ook al zou een werkgever (in strijd met de bovengenoemde beleidsregels) de werknemer om een verklaring van de (huis)arts vragen, dan is het in de praktijk voor werknemers lastig om een dergelijke verklaring te verkrijgen, omdat de behandelend arts dit veelal zal weigeren.

Inschakelen Arboarts

Als er twijfel bestaat over de ziekmelding van de werknemer, kan de werkgever de Arboarts inschakelen. Op grond van de wet moet de Arboarts na 6 weken ziekte een probleemanalyse opstellen, maar een werkgever mag al eerder een beroep op de Arboarts doen. De werkgever kan de werknemer laten oproepen voor het spreekuur van de Arboarts, maar het is ook mogelijk om de Arbodienst door middel van een huisbezoek te laten controleren of de werknemer aanwezig is op het opgegeven verblijfadres.

Deskundigenoordeel UWV

Mocht de werkgever na controle door de Arboarts desondanks twijfels houden over de situatie, dan kan een werkgever het UWV steeds vragen een deskundigenoordeel te geven. De verzekeringsarts van het UWV oordeelt dan in hoeverre de werknemer arbeids(on)geschikt is om te werken.

Opschorting van het loon

Weigert de werknemer gehoor te geven aan de oproep van de Arboarts of de verzekeringsarts van het UWV om op het spreekuur te komen, dan zal een werkgever met succes het loon van de werknemer kunnen opschorten.

Een voorbeeld: uitspraak Hof Den Bosch 6 augustus 2019

Ook het Hof Den Bosch oordeelde in een uitspraak van 6 augustus 2019 dat de werknemer geen medische verklaring van een (huis)arts hoefde te verstrekken.

Feiten

In deze zaak had de werkgever in haar arbeidsreglement opgenomen dat de werknemer in geval van arbeidsongeschiktheid binnen twee werkdagen een doktersverklaring aan de werkgever moest afgeven waarin onder meer de vermoedelijke duur van ongeschiktheid moest worden vermeld. De werknemer overhandigde meerdere brieven van de huisarts en de fysiotherapeut aan zijn werkgever waaruit bleek dat hij bij hen op het spreekuur was geweest. De huisarts van de werknemer weigerde echter onder verwijzing naar de richtlijn van de KNMG een verklaring over de vermoedelijke duur van de ziekte te verstrekken. De werkgever schortte daarop het loon van de werknemer op.

Oordeel

Ten onrechte, aldus het Hof. Het Hof overwoog dat uit het bepaalde in de artikelen 7:660 en 7:629 lid 6 BW volgt dat de werkgever het recht heeft om ‘redelijke’ voorschriften te geven omtrent het verstrekken van inlichtingen die zij nodig heeft om vast te stellen dat de werknemer daadwerkelijk ziek is en dus recht heeft op doorbetaling van zijn loon. Het Hof was echter van oordeel dat het vereiste om een doktersverklaring te verstrekken geen ‘redelijk’ voorschrift is. Een werkgever is op grond van de Arbeidsomstandighedenwet namelijk verplicht om een Arboarts in te schakelen om de eventuele arbeidsongeschiktheid van de werknemer vast te laten stellen. De werkgever diende dus met terugwerkende kracht alsnog het loon van de werknemer te betalen.

Heeft u nog vragen?

Heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen, aarzel dan niet om contact op te nemen met Irene Lansen of één van de andere advocaten van ons team arbeidsrechtadvocaten. Zij staan klaar om u te helpen. Of vul het contactformulier in, dan nemen wij zo spoedig mogelijk contact met u op.